Hepimizin bildiği gibi geçen hafta 22-24 Aralık tarihlerinde bakanlığımız tarafından Antalya’da Aile Hekimliği Değerlendirme Toplantısı yapıldı. Ben de bu toplantıya Samsun’dan aile hekimi olarak katıldım. Toplantıya Sağlık müdür yardımcıları, şube müdürleri, toplum sağlığı temsilcileri, bilgi işlem temsilcileri ve aile hekimlerinden temsilciler davet edilmişti. Yaklaşık katılımcı sayısı 350 kişi kadardı.

      Toplantının birinci günü önce Sn Dr Halil Ekinci bir konuşma yaptı. Konuşmasında; tüm Türkiye’de aile hekimliğine geçildiğini, yaklaşık 20100 hekimin yaklaşık 6300 ASM de aile hekimi olarak çalışmaya başladığını ifade etti. Konuşmasında uygulama ile ilgili bazı bilgiler verdi. Yeni ödeme yönetmeliğinin Sayıştay denetiminde olduğunu, daha sonra Sn başbakanımızın imzasından sonra yayınlanarak yürürlüğe gireceğini söyledi. Özellikle cari giderlere vurgu yaptı. Yapılan üç araştırmada aile hekimlerinin cari giderden ortalama ancak 900 TL harcama yaptığının tespit edildiğini vurguladı. Ayrıca kademe ilerlemesinin her yıl otomatik olarak işleneceğini ve aile hekiminin istifa etmeden tayin isteyebileceğini, tayini çıkmaması halinde görevine devam edeceğini söyledi. Aile hekimlerinin devlet memurluğu zihniyeti ve statüsünün dışında tutularak daha serbest bir konumda değerlendirildiğini ifade etti.

       Arkasında Sn Dr. Seraceddin Çom bir konuşma yaptı. Konuşması bir veda konuşması niteliğinde oldu. Oldukça duygusal bir konuşmaydı. Bakanlıkta yeni bir yapılanmanın oluştuğunu, aile hekimliği şubesinin kurulduğunu, bu şubenin Dr. Halil Ekinci’ye, onun da Müsteşar Yardımcısı Sn. Yrd. Doç. Dr. Turan Buzgan’a bağlandığını ifade etti.

       İletişim ile ilgili bir sunumun arkasından toplantının amacı olan mevzuat sunumuna geçildi. ‘’Aile hekimliği Mevzuatında Yenilikler’’ adı altındaki sunumu Hukuk Müşaviri Sn Halil Şen yaptı. Uygulama ve ödeme yönetmeliklerini anlattı.

       Birçoğumuz seyretmiştir. Kemal Sunal ile İlyas Salman’ın başrolde oynadığı  ‘’Banker Bilo’’ filminde meşhur bir ifade vardır: ‘’Evet yaptım ama sor niye yaptım?’’ Bu toplantıya aile hekimlerinin davet edilme amacının bu olduğunu düşündüm.

       Daha sonra çalışma grupları oluşturuldu. Aile hekimleri ‘’ Aile hekimliği Çalışma Grubu’’ olarak toplandık. Önce çalışmayı boykot etmeyi düşündüm. Her şey olup bittikten ve yönetmeliklerde geri dönülmez noktaya gelindikten sonra bize çalışma yaptırıp fikir ve eleştiri istemek ‘’çocuk avutma’’ gibi geldi bana. Ama diğer illerden gelen arkadaşlarla bir araya gelip fikirlerimizi ve sorunlarımızı paylaşabilmek için grup çalışmasına katıldım. Arkadaşlarla tanışmak ve kaynaşmak adına çok verimli olduğunu düşünüyorum. Aramızda samimiyet, ve düşünce olarak fark olmadığını görmekten çok mutlu oldum. Ayrıca, federasyonumuz yönetmeliği mahkemeye vermişti. Mahkeme henüz sonuçlanmamıştı. Çok büyük ihtimalle yönetmelik iptal olacaktı. İptal olma ihtimalinin büyük olduğunun bakanlık da farkındaydı. Şimdilik ortamı germek çok uygun gelmedi bana.

       İkinci gün ilk sunum bilgi işlem ile ilgili idi. Bu sunumda; bilgi işlem ile ilgili birçok sorunların yaşandığı vurgulandı. Özellikle hastane yazılımlarının aynı dili konuşmaması nedeniyle tüm sağlık birimlerinin birbiriyle bağlanacağı uygulamanın kurulamadığı söylendi. Bakanlığın aile hekimlerince kullanılan AHBS programının 5. versiyondan itibaren artık ücretsiz dağıtımının yapılmayacağı ifade edildi.

      Toplantıda özellikle soru-cevap bölümlerinde şunu fark ettim ki sahadaki, özellikle aile hekimleri aleyhine müdürlüklerin farklı uygulamalarına bakanlık da karşı.

      Toplantını en güzel sunumu bence evde bakım konusundaydı. Evde bakımın aile hekimine yıkılmayacağı çok açık olarak ifade edildi.

      Aralardaki kulislerden sağlam kaynaklardan öğrendiğim birkaç konudan bahsedeyim. USG nin Sn. Bakanımızın hayali olduğunu öğrendim. Kesinlikle üzerinde çok durduğunu ve vazgeçmek istemediği söylendi. Cari giderlerdeki kesintinin, başta Sn Başbakanımız, maliye bakanlığı, siyasiler ve özellikle ikinci basamak hekimlerinin yoğun baskısı ile ve ‘’aile hekimlerinin bu paraları harcamadığı, kendi parası gibi gördüğü’’ ifadesiyle yapılmak zorunda kalındığı söylendi. Uygulama Yönetmeliğinin Sn bakanımızın imzasıyla çıkarılabildiğini ancak ödeme yönetmeliğinin bakanlar kurulu kararıyla çıkarılabildiğini öğrendik. Bu sebeple ödeme yönetmeliğini değiştirmenin tek yolu mahkeme. Eleştirmek hiçbir sonuç vermeyecektir.

        Son gün il sunumları ve grup sunumları yapıldı. Beni ve aile hekimlerini şaşırtarak tamamen bizim leyhimize eleştiri yapan toplum sağlığı grubuna burada tekrar çok çok teşekkürlerimi sunuyorum.Biz 35 maddelik bir çalışma yaptık. Bu çalışma yazılı olarak bakanlığa sunuldu. Aile hekimliği grup sunumunu Adana Dernek Başkanımız sevgili kardeşim Dr. Kadircan Tuncel yaptı. Süre çok kısa tutulmasına rağmen yaptığı konuşma için kendisini tekrar kutluyorum.

       Grup sunumlarından sonra Sn.Yrd. Doç. Dr Turan Buzgan Konuşma yaptı. Sunumlardaki her eleştiri ve öneriyi not etmiş olması ve tek tek değerlendirmesi bizleri şaşırttı. Eleştirilere verdiği cevapları birer cümleyle özetlemek istiyorum:

-          A.B.C.D sınıflandırması kolaylık olması ve kaliteyi artırmak için yapılmıştı. İçeriğindeki kriterleri değiştirmek üzere çalışma yapabiliriz. Gerekirse alt gruplar oluşturulabilir.

-          İş yükü analizi ivedilikle yapılmalı. Bu çok önemlidir

-          Kamuya ait binaların büyük tadilatlarının müdürlüklerce yapılması için yazı gönderdik.

-          Aile hekimliği etik ilkelerinin belirlenmesi gereklidir.

-          Aile hekimlerine nöbet tutturulmamalı.

-          Sahadaki farklı uygulamalar şu ana kadar pilot niteliğindeydi. Artık ortadan kalkacak.

-          Jeneratör konusu tekrar değerlendiriliyor. Güç kaynağı olarak değiştirebiliriz. Asıl olan aşıları korumaktır.

-          ASE lerin üç aylık görevlendirme sürelerini uzatmak için çalışacağız.

-          Aile hekimleri komisyonlarda yer almalı

-          Raporlar için rehber hazırlanmalı.

-          Laboratuarlarda yapılacak tetkikler SUT’a bağlı değildir. Bakanlık belirleyebilir.

-          İstirahat raporlarında mühür gerekmez. SGK görüşü de budur.

-          Aile hekimi değişikliğinde üç ay sınırının uygulanmaması gereken zorunlu durumlar belirlenmeli

-          Gebelerin aile hekimine müracaatını zorunlu tutacak bir düzenleme yapılabilir.

-          Okul aşıları kaldırılmalı. O yaş döneminde aile hekimleri kendi kayıtlı kişilerine yapabilir.

-          Pilot kanun ile diğer kanunlar arasındaki uyumsuzluklar düzeltilmeli.

-          TSM veri seti çalışma taslağı bitti.

-          Belli bir gezici nüfusa sahip her aile hekimi, o bölgedeki bir sağlık evi ebesiyle irtibatlandırılacak.

-          Acil Yardım teknisyenleri de ASE olarak sözleşme yapabilecek.

      Bu ifadeleri verilmiş söz olarak değerlendirip federasyonumuz takipçi olmalıdır. 

Saygı ve selamlarımı sunuyorum.

 Dr Şevki GÜLAY / SAMSUN

Yorumlar