T.C.
SAĞLIK
BAKANLIĞI
Tedavi
Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Sayı
:
B10.0.THG.0.10.00.01-251.09
Konu
:Evde Sağlık Hizmetleri Uygulaması
DOSYA
İlgi:
a) 02/02/2010 tarih ve 4254 sayılı genel yazı.
b)
02/08/2010 tarih ve 31081 sayılı genel yazı.
c)
29/09/2010 tarih ve 38691 sayılı genel yazı.
Bakanlığımıza
bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarımız tarafından evde sağlık
hizmeti verilmesi amacıyla “Sağlık Bakanlığınca Sunulan Evde
Sağlık Hizmetlerinin Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Yönerge”
01.02.2010 tarihinde 3895 sayılı Bakan onayı ile yürürlüğe
girmiştir.
Yönergenin
yürülük tarihi itibariyle 81 ilde, Sağlık Müdürlükleri
bünyesinde kurulan 34 adet mobil ekip ve hastaneler bünyesinde
kurulan 407 evde sağlık birimi olmak üzere toplam 441 adet Evde
Sağlık Hizmet biriminin Bakanlığımızca tescili yapılmıştır.
Ayrıca aile hekimleri vasıtası ile de bu hizmetler sunulmaktadır.
Evde
Sağlık Hizmetleri uygulamasının Bakanlığımız plan ve
programlarına uygun olarak yaygınlaştırılması, hizmetin daha
etkin ve efektif olarak yürütülebilmesi için aşağıdaki
hususların vurgulanmasına lüzum görülmüştür.
A-HİZMETİN
ÖZELLİĞİ:
Evde
Sağlık Hizmetleri 3 şekilde uygulanmaktadır.
Aile
Hekimleri tarafından, aile hekimliği mevzuat doğrultusunda
verilen Evde Sağlık hizmetleri,
Hastaneler
bünyesinde kurulan Evde Sağlık Hizmet Birimleri tarafından
verilen Evde Sağlık Hizmetleri,
Periferdeki
vatandaşlara, sağlık müdürlükleri tarafından oluşturulan,
mobil ekipler vasıtasıyla verilen Evde Sağlık Hizmetleri.
Mevcut
sistemde hizmet sunumunun en önemli kısmını, hastaneler
bünyesinde kurulan Evde Sağlık Birimleri üstlenmiş durumdadır.
Bu nedenle hizmetin basamaklar arası koordinasyonunun il sağlık
müdürlükleri tarafından iyi yönetilebilmesi için müdürlükler
bünyesinde Evde Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Merkezinin
Yönergede öngörüldüğü şekilde kurulması ve bir an önce
etkin duruma getirilmesi zorunluluk arz etmektedir.
Müdürlükler,
Toplum Sağlığı Merkezleri bünyesinde mobil ekipler oluşturacak;
mobil ekiplerde bu birimlerden veya sağlık müdürlüğünde
çalışan personel arasından görevlendirilecektir.
4-
Evde Sağlık Hizmeti kapsamında ilk aşamada yatağa bağımlı
hastalara hizmet verilecektir. Dal hastanelerinde, faaliyet
gösterdiği branşların gerektirdiği (KOAH, spastik çocuklar,
onkolojide palyatif bakım, kas sistemi hastalıkları vb.) hizmet
götürülecektir.
Evde
Sağlık Hizmeti kapsamındaki hastalıklar:
KOAH
vb. solunum sistemi hastalıkları,
Yatağa
bağımlı hastalar,
Terminal
dönem palyatif bakım hastaları,
ç)
İleri derecedeki kas hastaları,
Yenidoğanlara
(0-1 aylık) fototerapi uygulamaları,
Evde
sağlık hizmeti kapsamına alınan hastaların ihtiyaç duyduğu
ağız ve diş sağlığı hizmetleri,
B-
EVDE SAĞLIK HİZMETİNE BAŞVURU:
Koordinasyon
merkezine gelen başvurular, bu merkez bünyesinde görevlendirilen
personel aracılığı ile cevaplanarak kayıt altına alınacak ve
öncelikle en yakın hastanenin evde bakım birimine
yönlendirilecektir.
Türkiye
genelinde tek numara olarak tesis edilen 444 3 833 (444 EVDE)
numaralı telefon hattına ihtiyaç ve talep sahibi vatandaşların
kolaylıkla ulaşabilmesi, başvuruların doğru alınması ve en
uygun şekilde ilgili birimlere yönlendirilmesi için müdürlükler
bünyesinde çağrı birimlerinin ivedilikle oluşturularak işler
duruma getirilecektir.
Çağrı
birimlerinde, gelen başvuruları cevaplayabilen, başvuranın
sağlık hizmet ihtiyacını tespit edip ilgili birime
yönlendirebilen, başvuruları doğru ve noksansız olarak kayıt
altına alabilen ve gerektiğinde veri aktarımını sağlayabilecek
nitelikleri haiz personelin görevlendirilmesi ve görevlendirilen
personele uygulama konusunda uyum eğitim verilmesi uygun olacaktır.
C-_hizmetin
aşamaları:
Başvurular
öncelikle başvuruyu yapan şahsın ikamet ettiği belediye mücavir
alan içerisinde yer alan hastane bünyesindeki Evde Sağlık
Hizmetleri birimine yönlendirilecektir.
Hastane
Evde Sağlık Hizmet Birimi yetkilisi hastayı ikamet ettiği yerde
ziyaret ederek evde sağlık hizmeti alıp almayacağına veya
verilecek hizmetin kapsamına karar verip ziyaret programını
oluşturacaktır.
Evde
Sağlık Hizmetleri kapsamında takip edilen tüm hastaların Aile
Hekimlerine bilgi verilecek ve bu şekilde aile hekimleri ile
koordinasyon sağlanacaktır.
Taburcu
aşamasında olan hastalarımız müdavi hekimleri tarafından Evde
Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Merkezine bildirilecektir.
Ç-ARAÇ-GEREÇ
ve MALZEME TEMİNİ:
Evde
sağlık hizmeti alan hastalarımızın kullanmak zorunda oldukları
ilaç ve tıbbi malzemelere ilişkin sağlık kurulu raporları
çıkarılacak; evde sağlık hizmeti kapsamında zimmet karşılığı
hastanın kullanımına verilecek tıbbi cihaz ve malzemeler
müdürlükçe veya kurum tarafından temin edilerek hastanın
kullanımına sunulacaktır.
Mobil
Ekipler tarafından verilecek evde sağlık hizmetlerinde
kullanılacak araç gereç, tıbbi cihaz ve malzeme ihtiyacının
tespit edilerek müdürlüklerce temin edilmesi sağlanacaktır.
Yönergenin
8 inci maddesi gereği, evde sağlık hizmeti verilen hastaların
ihtiyaç duyduğu, tedaviye yardımcı olabilecek ve demirbaş
niteliğindeki tıbbi cihazlar müdürlük veya hizmeti veren sağlık
kurumu tarfından temin edilerek, hizmet süresince zimmet karşılığı
hastanın kullanımına tahsis edilebilecektir. Bu nitelikteki
cihazların 1 Listesi Ek-3’deki formda verilmiştir. Evde sağlık
hizmeti verilecek hastaların ihtiyaç duyabileceği cihaz türü ve
miktarlarının önceden tespit edilebilmesi amacıyla, ilişki
forma uygun olarak cihaz bazındaki ilin toplam ihtiyaç miktarının
çıkarılarak 31/01/2011 tarihine kadar Tedavi Hizmetleri genel
Müdürlüğüne iletilmesi gerekmektedir.
Evde
sağlık hizmetlerinde kullanılacak hasta nakil araçları hasta
taşımaya elverişli (örnek teşkil etmek üzere bir araç
prototipi Bakanlık web sayfasına konulmuştur.) olacak; uygun
nitelikte demirbaş aracı bulunmayan kurum ve kuruluşlarımız
hizmet alımı veya kiralama yöntemi ile hasta nakil araçlarını
ivedilikle temin edip Bakanlığımızca belirlenen şekilde
giydirdikten sonra hizmete sunacaklardır.
D-DİĞER
ÖNEMLİ HUSUSLAR:
Sağlık
Müdürlükleri Evde Sağlık Hizmeti kapsamında görev yapan
personeli (hekim, hemşire/sağlık memuru, tıbbi sekreter ve
şöfor) il bünyesinde evde sağlık hizmetleri ve işleyişi
konusunda eğitecektir. Bu personeller daha sonra kendi kurumlarında
eğitici olarak görev yapacak ve kurum çalışanlarını evde
sağlık hizmetleri konusunda bilgilendirecektir. Böylece uygulama
konusunda öncelikle personelin bilgi sahibi olması sağlanacktır.
Evde
sağlık hizmetlerinde yürütülen iyi uygulamaların, bu hizmeti
kurmakta ve işleyiş kurgusunda tereddütleri bulunan birimlere
model ouşturması maksadıyla Bakanlığımız tarafından “Yerinde
Ziyaret Programı” oluşturulmuştur. Bu amaçla göğüs
hastalıkları alnında faaliyet gösteren dal hastaneleri
bünyesindeki evde sağlık ekibinin 2011 yılı, Ocak ve Şubat
aylarında Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs
Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesine gerçekleştirilmesi
planlanan ziyaret programı ekte gönderilmiştir.
Planlanan
ziyaretlerin ilişik programa uygun olarak gerçekleştirilmesi ve
bu amaçla ilgili personelin (evde sağlık hizmetleri birim
sorumlusu tabip ve hemşire/sağlık memuru olmak üzere 2 kişi)
görevlendirilecek, görevlendirme ve ziyaretler ilgili sağlık
müdürlükleri tarafından koordine edilecektir.
Bakanlığımızca,
evde sağlık hizmetine ihtiyacı olabilecek, yatağa bağımlı
hedef nüfus, uluslararası literatür de taranarak binde 1 ila 2
olarak belirlenmiştir. Belirlenen hedef nüfus doğrultusunda; 2011
yılının ilk 6 ayında her il için toplam il nüfusunun (TUİK)
binde 1’i kadarına (örn. toplam nüfusu 600 bin olan bir ilin
evde sağlık hizmeti ihtiyacı olabilecek hasta nüfusu 600 olarak
hesaplanır.) hizmet verilmesi hedeflenmelidir. 2011 yılında her
evde sağlık hizmet birminin en az 250 hastaya ulaşması
hedeflenmiştir.
Tespit
edilen hedef nüfusa ulaşılmasından il sağlık müdürleri
sorumlu olacak ve birimlerin belirlenen hedef nüfusa ve hasta
sayısına ulaşıp ulaşmadığı Bakanlığımız tarafından
izlenecektir.
Evde
sağlık hizmeti ihtiyacı bulunan yatağa bağımlı hastaların
tespiti için; Türkiye İş Kurumu il müdürlükleri, Belediyeler,
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu İl müdürlükleri,
kaymakamlıklar, nüfus müdürlükleri ve aile hekimlerinin
kayıtlarından faydalanılacak, hastaneler gerektiğinde otomasyon
sisteminden geriye dönük tarama yaparak verilen sağlık kurulu
raporlarından bu hastaları belirleme yoluna gideceklerdir.
İl
içinde, müdürlüklerce evde sağlık hizmetlerine yönelik
tanıtım programları ve broşürler hazırlanacak, bilbordlar,
yerel televizyon ve basın kanalı ile farkındalık oluşturulması
sağlanacaktır.
Aile
hekimlerinin, mobil evde sağlık ekiplerinin ve hastane
bünyersindeki evde sağlık birimlerinin takip ettikleri hastalarla
ilgili Bakanlığımızca hazırlanan ve Tedavi Hizmetleri genel
Müdürlüğünün web sayfasına konulan bilgi toplama formunun
ilgi (b) de kayıtlı genel yazımızda belirtildiği şekilde
noksansız ve doğru olarak doldurularak etkin veri akışının
sağlanması önem arz etmektedir. Müdürlükler ve hastane
baştabipleri bu konuda gerekli hassasiyeti göstereceklerdir.
Evde
sağlık hizmetlerinin ülke genelinde ve belirlenen hedeflere uygun
olarak yaygınlaştırılması ve hizmetin ektin sunumu için
yukarıda vurgulanan açıklamalar doğrultusunda hareket edilmesinin
sağlanması ve uygulamanın titizlikle takibi hususunda,
Bilgilerinizi
ve konunun ilgililere tebliğini önemle rica ederim.
Prof.Dr.Adnan ÇİNAL
Bakan a.
Müsteşar Yardımcısı V.
EKLER:
Ek-1:
Ziyaret Planı (1 sayfa)
2:
Araç Prototipi (Bakanlık web sayfasına konulmuştur)
3-Demirbaş
tıbbi cihaz ihtiyaç tespit formu
DAĞITIM:
Gereği:
81
İl Valiliği
....../......./2011
D.Bşk. :G.BAYRAKTAR
…./……/2011
Gen.Müd.Yrd.V.:Uzm.Dr.O.KOÇ
…../….../2011
Gen.Müd.V.: Prof.Dr.İ.ŞENCAN
.jpg)
.jpg)
